درز اجرایی (درز سرد)، در موارد مختلفی ممکن است ایجاد شود که در بعضی مواقع این عمل به صورت اختیاری و از قبل پیش بینی شده بوده و در بعضی مواقع کاملا اتفاقی و بدون پیش بینی قبلی می باشد.
مثلا در بتن ریزی های حجیم که بتن ریزی در یک روز مطمئنا تمام نمی شود و اتمام آن به روزهای بعد موکول می گردد و یا در فونداسیون که بدلیل حفظ سپر خاکی بتن ریزی آن در دو مرحله انجام می گردد، درز اجرایی از قبل پیش بینی شده و کاملا طبق برنامه اجرا می گردد.
همچنین در مواردی مثل خراب شدن تراک میکسر، بدقولی کارخانه ساخت بتن و یا تاخیرهای غیر قابل پیش بینی دیگر مثل ترافیک، ممکن است در حین بین بتن ریزی یک وقفه چند ساعته بیفتد که در این مواقع حتما باید درز اجرایی به صورت صحیح پیاده سازی شود.
محل درزهای ساخت یا اجرایی کجا باید انتخاب شود؟
طبق آیین نامه بتن ایران (آبا) بند 10-2-1-2 ویرایش 1400، محل این درزها بستگی به نوع المان سازه ای داشته و باید توسط مهندسین مشاور و یا دستگاه نظارت تعیین شود که تعداد آن ها به حداقل برسد و موارد زیر به صورت توصیه ای می باشد:
- موقعیت درزها در تیرها و دال ها در محدوده وسط دهانه تا یک سوم دهانه از تکیه گاه توصیه می شود.
- توصیه می شود از ایجاد درز ساخت در ستون ها و دیوارها به دلیل اهمیت آن ها در باربری سازه خودداری شود و در صورت اجرا حتما باید با مهندسین محاسب مکاتبات لازم انجام گردد.
محل درزهای ساخت یا اجرایی باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟
- سطح بتن قبلی باید کاملا زبر، خشن و تمیز باشد.
- استفاده از دوغاب یا خمیر سیمان طبق بند 10-2-1-5 آبا در محل درز ساخت مجاز نمی باشد.
در ویدیوی زیر، نقشه اجرای درز ساخت و جزئیات آن به طور کامل توضیح داده شده است.